Voorafgaand aan de versterking moest er in de zomer van 2022 eerst gesloopt worden, wanden, plafonds en vloer werden verwijderd. Daarbij kwam de constructie bloot te liggen, waaronder vier sleutelstukken onder de balken, en dat was voor de Historische Vereniging Loppersum (HVL) en in het bijzonder Cock Peterse aanleiding om de historie van het pand te gaan onderzoeken.

Archiefwerk HVL
De HVL heeft uit de archieven kunnen achterhalen dat het pand van 1858 tot 1924 eigendom was van de Joodse slagersfamilie Cohen. NB. de tekst Jacob Cohen Hzn.
den 27 Juli 1899 staat in potlood geschreven aan de binnenzijde van de schouw. Uit overlevering was al bekend dat er mogelijk in het pand een kleine kelder aanwezig moet zijn die als ritueel reinigingsbad werd gebruikt, een zogenaamde mikwe. NB. dit hebben we niet bevestigd gekregen tijdens de graafwerkzaamheden. De HVL heeft de bewoners kunnen achterhalen vanaf 1806, in 1832 was het pand in gebruik bij de kleermaker Jan van Dijk. Hogestraat 19 is uiteindelijk tot 2019 als slagerij in gebruik geweest.

Bouwhistorisch onderzoek 2022
Het bouwhistorisch onderzoek werd in de zomer van 2022 uitgevoerd door Marcel Verkerk, bouwhistoricus. Uit eerder onderzoek bij de Hogestraat zijn vondsten gedaan van plaggenhuizen, ook ter plaatse van Hogestraat 19. Op basis van het metselwerk, de originele muuropeningen en ronde bovendorpels van de vensters komt hij tot de conclusie dat de voorgevel gebouwd moet zijn tussen 1860-1875. De winkelpui met glas-in-lood is er later ingezet, ongeveer midden 20e eeuw.

Het metselwerk van de muren van het achterdeel bestaat uit oude bakstenen, deels 13e-eeuwse kloostermoppen, deels groot formaat baksteen uit 15e tot 17e eeuw. In de muur van de zijgevel aan de steegzijde zijn enkele oude balkankers zichtbaar. Deze zijn vermoedelijk 16e eeuws. De teruggevonden balken met de sleutelstukken in de achterruimte en onderdelen van de dakconstructie zijn van eikenhout. De sleutelstukken zijn van 1620, het zijn versierde consoles die de balken dragen. De dakconstructie is een zogenaamde sporenkap met pen-gatverbindingen.

Hogestraat 19, oudste pandje van Loppersum
Aan de hand van dendrochronologisch onderzoek (jaarringen onderzoek) is vastgesteld dat het dunne eikenhout uit 1584 komt en de balken uit 1586. Het hout komt uit West-Duitsland, ergens in de buurt van de Eems. In 1587-88 is het gebruikt voor de bouw. En dat houdt in dat Hogestraat 19 na de Petrus en Pauluskerk het oudst bekende gebouw van Loppersum is.

De sleutelstukken zijn vrij nauwkeurig te dateren, namelijk uit het eerste kwart van de 17e eeuw. Dit doet men aan de hand van andere in Nederland teruggevonden vergelijkbare sleutelstukken,. Het sleutelstuk op de foto is bovendien aan de onderzijde voorzien van kleine inkepingen. Deze zogenaamde ‘geschulpte’ rand is bijzonder en kwam sporadisch voor in de 16e en begin 17e eeuw in Groningen.

Andere balken tonen een zogenaamde pen-gat verbinding met een aanzet van een korbeel. Dit kan duiden op een in oorsprong middeleeuwse houtconstructie wat kan betekenen dat het pand nog dateert van voor de verstening die in deze regio in de 15/16e eeuw plaatsvond.